Монголчуудын эмнэлэгт хэвтэн эмчлүүлж байгаа шалтгааны тэргүүн эгнээнд халдварт өвчнийг эс тооцвол бөөрний өвчлөл багтаж байна. Иймдээ ч бөөрний өвчлөлөөс урьдчилан сэргийлэх болоод бөөрөө хэрхэн хамгаалах талаар зөвлөгөө, мэдээлэл авахаар мэргэшсэн эмч Н.Оюуныг зорин очлоо. Эмчийн жор гэсэн бичигтэй цагаан цаасан дээр “Энхжин” бөөрний цай гэж бичих нь харагдахад үйлчлүүлэгч жороо аваад гарахтай зөрөөд би ажлын өрөө рүү нь орж таарав. Ийнхүү түүнтэй бөөрний өвчлөл болоод энэ өвчний эмчилгээ бусад зүйлийн талаар хуучилснаа уншигчидтайгаа хуваалцъя.

Өнөөдөр, Монгол Улсын нийт өвчлөлийн гуравт, хэвтэн эмчлүүлэгсдийн 4-5 дугаар байрт бөөр шээс, бэлгийн замын өвчин орж байна. Сүүлийн үед эрчүүдийн дунд түрүү булчирхайн архаг үрэвсэл, хортой, хоргүй хавдар оношлогдох болсон. Мөн янз бүрийн бэлгийн замын халдварт өвчнөөс шалтгаалаад шээсний сүвний өвчин үүсч байна. Мөн бөөрний түүдгэнцэрийн архаг үрэвсэл ихэсч байна.

-Эгэлийн ёсонд эр, эм хоёр үйлийн үрээр бие биедээ сэтгэл татагдах ёсны үндэс нь хайр сэтгэл. Хорвоод эрийг хүсэхгүй эм, эмийг хүсэхгүй эр гэж байдаггүй.

"Эрин" клиник эмнэлэгийн бөөр, зүрх судасны Ахлах зэргийн их эмч Д.Отгонцэцэгтэй бөөрний архаг дутагдлын талаар ярилцлаа.

Сүүлийн үеийн анагаах ухаанд хоол тэжээлийн ухаан их хөгжиж байгаа. Тэрэнд самар хамгийн моодонд орж байгаа. Яагаад гэхээр, бух төрлийн самрыг судалж узэхэд хамгийн сайн эрдэс бодистой, хамгийн сайн ханаагуй хучилтэй, хамгийн их уурагтай, тэр нь хоорондоо маш зөв зохицолгоотой байгаа нь тогтоогдсон юм байна. Тэр байтугай самар идэхээр турдаг гэж ярьдаг.

Уламжлалт анагаах ухаан нь 2500 жилийн түүхтэй өөрийн гэсэн онолтой дотроо олон өвчнийг багтаасан онол нь батлагдаад хүний амьдрал хэрэгжээд ирсэн анагаах ухааны салбар юм. Европын анагаах ухаанаар эмчлэгдэж чадаагүй архаг өвчнийг уламжлалт анагаах ухаанаар эмчилэнэ гэсэн ташаа ойлголт хүмүүсийн дунд байдаг бол энэ удаа цөс угаах эмчилгээний талаар Уламжлалт анагаах ухааны “Сумади” эмнэлгийн их эмч магистр Р.Цолмонтой уулзаж тодруулсан юм.

Дан монголчуудаас бүрдсэн цирк маань олон улсад эх орныхоо соёл, уламжлалыг сурталчлах зорилгоор анх байгуулагдсан. Бид жил бүр олон улсын фестивалиудад оролцож, монгол гэрээ барин, үндэсний хувцсаа танилцуулан, монгол циркийн онцлогийг харуулсан тоглолтуудыг хийдэг. Америкт ихэвчлэн биднийг байгууллага, спортын арга хэмжээ, парк, сургуулийн нээлт гэх мэт ажлуудад түлхүү урин оролцуулдаг. Харин “Mission Manduhai” гэр бүлийн хүчирхийллийн эсрэг ашгийн бус байгууллагаа би 2010 онд байгуулсан.

Түүхий сүү, чихэр, лууль зэрэг идээ ундыг хэтрүүлэн хэрэглэх, чийгтэй, хүйтэн газар удаан суух, хүүхдийнхээ ариун цэврийг муу сахиулсанаар цагаан хорхой өвчин үүсэх халдварлах гол шалтгаан болдог.

Магни, кальцийг зохистой тунгаар ууж байвал хүн ядрах нь бага, стресст өртсөний дараа нөхөн сэргэх нь амархан байдаг

Сангийн сайд Ч.Хүрэлбаатарын хоёр ах нь Хотгор шанагын уурхайг Солонгосчуудад зарж борлуулахад оролцож тус бүр хоёр тэрбум 600 сая гаруй төгрөг зувчуулан авсан нь баримтаар тодорхой болсон. Энэ талаар сэтгүүлч Мөнхбаясгалангийн БНСУ-ын эрэн сурвалжлагч нэртэй сэтгүүлчтэй хамтран хийсэн нэвтрүүлэг хоёрхон хоногийн өмнө “С1” телевизээр гарсныг олон нийт үзсэн нь тодорхой. Гэтэл Сангийн сайд Ч.Хүрэлбаатар энэ талаар юу гэж мэлзэж, өөрт нь огт хамаагүй асуудал гэж бултаж байсныг хүмүүс мартаагүй л байгаа. Тэрээр улсын төсвөөс 800 гаруй сая төгрөг гаргуулж Бөхмөрөн суманд нурж унах шахсан төмөр байшин бариулсан нь сэтгүүлч Мөнхбаясгалангийн нэвтрүүлгээр гарч л байсан. Бөхмөрөн сумын Хотгор шанагын уурхайг Ч.Хүрэлбаатарын хоёр ах болон түүний зөвлөх К.Дэмбэрэл гэх нөхдүүд БНСУ-ын Ерөнхийлөгч асан И Мён Бакт хоёр сая ам доллараар зарсан гэдэг нь нэгэнт тодорхой болж тэр И Мён Бак гэдэг нөхөр нь одоо хоригдон мөрдөгдөж байгаа юм билээ.

Чихрийн шижин өвчин гэдэг нь энгийн үгээр тайлбарлавал цусан дахь сахарын хэмжээ илүүдэхийг хэлж байгаа юм. Энэ өвчин нь хүмүүсийн амьдралын буруу хэв маяг болон хоол хүнсний зохисгүй хэрэглээнээс үүдэлтэй. Бодисын глюкоз ихэдсэн хүмүүст хамгийн их илэрдэг. Энэхүү эрсдэлийг үнэлэх 11 хүртэлх балл байдаг юм. Ер нь цусан дахь сахарын хэмжээ долоогоос дээш байвал өвдөх эрсдэлтэй буюу хэвийн бус гэж үздэг.

Ч.Амарболд гэхэд 2008 оны долдугаар сарын 1-ний хэргээр шийтгэгдэж, ялаа эдлээд гарсан хүн. Түүнээс хийсэн бүтээснийг нь зөв буруу гэж дүгнээгүй, шийтгэгдэж, ял авсан учраас цолыг нь хураах шийдвэр Ерөнхийлөгч гаргасан. Казино Д.Энхбаатарын хувьд ял эдэлж байхдаа генерал цолгүй байсан.

Өнөөдөр энэ төсөл Монгол Улсын төсвийн томоохон хувийг дангаараа бүрдүүлж байна. Тэнд 12 мянган хүн ажиллаж, 5000 орчим аж ахуйн нэгж бүтээгдэхүүнээ нийлүүлж байна гэж байгаа. Өөрөөр хэлбэл, Оюу толгой өөрөө том зах зээл болж байна гэсэн үг. Энэ бол төслийн үр ашгийг шууд хүртэж байгаа үр дүн.

Хувь хүний орлогын албан татварын тухай хуулийн дагуу хувь хүн өөрийн орлого болон банк, санхүүгийн байгууллагаас авсан зээлийн хөрөнгөөр амьдран суух зориулалтаар анх удаа хувьдаа орон сууцны барилга барих, эсвэл худалдан авахад зарцуулсан 30 сая төгрөгөөс дээшгүй хэмжээний хөрөнгөтэй тэнцэх орлогоо татвар ногдуулах орлогоос чөлөөлүүлдэг.

Хүний бие анх эцэг, эхийн цагаан, улаан дусал болон түүний дээр өөрийнх нь сэтгэл буюу эхлэлгүй цаг хугацаанаас олон төрөл дамжиж ирсэн “тийн мэдэл” гурав нэгэн агшинд эхийн умайд цугларч барилдсанаар үр тогтох буюу хүний төрлийг олдог. Ийнхүү “тийн мэдэл” нь эцэг, эхийн цагаан, улаан дусалтай нэгдсэнээр сэтгэл, оюун биеждэг. Тиймээс хүний бие бол сэтгэлийн орон юм.

Буддын соёлын Махагала нийгэмлэгийн тэргүүн, докторант М. Тэгшбаяртай уул овоо тахих зан үйл хийгээд бурхны шашны талаар ярилцлаа.

УИХ-ын гишүүн Д.Муратын хувьд эрүүгийн гэмт хэрэг үйлдсэн эсэх нь хуулиар тогтоогдоогүй. Хүчирхийлэл хүчингийн хэрэг ч үйлдээгүй. Үүссэн асуудал нь хүмүүс дундах хоорондын маргаан төдий.

Түгжрэл, утаа... Эдгээр асуудал тийм ч хурдан өөрчлөгдөхгүй нь лавтай. Тэр болтол бид уурлаж бухимдаад л, нийтээрээ стресст автаад л байх уу. Эсвэл энэ бүхнийг үл тоон өөрийгөө, ойр дотныхоо хүмүүсийг хамгаалах уу. Стресс, ядаргаанаас ангижирахад бидэнд юу туслах бол. Энэ талаар зөвлөгөө авахаар Сонгдо эмнэлгийн Б.Болдсайхан эмчтэй уулзлаа.

Нийгмийн даатгалын сангаас олгох тэтгэвэр тэтгэмжийн тухай хуульд зааснаар тэтгэврийг ямар аргачлалаар бодож байна вэ гэвэл сүүлийн 20 жилийн доторх хамгийн өндөр, дараалсан таван жилийн дундаж цалингаас 45 хувиар бодно.

Нэг орой гэртээ сууж байгаад "Гүррагчаа, Жаннибеков хоёрыг онгоцноос буугаад ирэнгүүт хамгийн түрүүнд хүүхдүүд цэцэг бариад угтана, улаан зангиа хүзүүнд нь зүүж өгөх тэр агшинд цэргийн марш дуугаргах уу яах вэ" гэж бодлоо. Яг тэр үед "Сансарын нисгэгч ахаа, сайн яваад ирэв үү" гэсэн үг сэтгэлд буугаад ирсэн.