Сахарын хэрэглээ

1.Сахар чихэр гэж юу вэ?

-Сахар хүний амьдралд хэрэгцээтэй 6 гол бодисын нэг болох нүүрс усны 1 хэлбэр буюу энгийн нүүрс ус

-Чихэр, чихэрлэг бүтээгдэхүүнд ордог сахар нь энгийн нүүрс буюу цэвэрлэгдсэн элсэн чихэр

-Сахарыг чихрийн манжингаас цэвэрлэж цагаан элсэн чихэр гаргаж авахаас гадна чихрийн нишингээс цэвэрлээгүйг бор сахар гаргаж авдаг

Энэ цагаан,  бор сахар 2-ын адил тал нь сахарын агууламж, илчлэг чанар нь адил, харин бор сахар амин дэм эрдэс агуулдагаараа дээр ч тийм ч их биш. Бас хиймэл бор сахар байдаг энэ нь цагаан элсэн чихэрээс ялгаагүй  илчлэг өгөхөөс цаашгүй

Сахарын зөвлөмж хэмжээ насанд хүрсэн эрэгтэй хүн 30 гр/өдөр, эмэгтэй хүн 25 гр/өдөр байдаг.

2.Сахар биед ороод юу болдог вэ?

-Сахар биед ороод гэдсэнд глюкоз болон задрана.

-Глюкоз цусанд, элэгт, илүүдэл нь биед өөх болон хуримтлана

-1 г сахар 4 ккал илч ялгаруулна. 10 г сахар идэхэд 40 ккал илч болно гэсэн үг

3.Сахар бие ямар ашиг тустай вэ?

-Сахар зөвхөн нормын хэмжээгээр хэрэглэх үед л хүний биед ашиг тустай

-Илчлэг өгнө

-Судсанд бүлэн үүсгэхгүй учраас судас бөглөрөхгүй

-Тархинд тэжээл болно

4.Сахарыг хэтрүүлэн хэрэглэхэд хортой учраас эрдэмтэд эмч нар юу гэж үздэг вэ?

-“3 цагаан хор” түүний нэг нь цагаан элсэн чихэр

-“Амттан бол таашаал нөгөө талдаа тарчлаантай үхэл”

-“Тансаг хэрэглээний амьдрал гашуун төгсгөлтэй”

-“Орчин үеийн донтуулагч”

-“Сахар- донтуулагч хүнсний бүтээгдэхүүн”

“Амьдралыг аюулд хүргэх хүнс”

5.Яагаад эрдэмтэд, эмч нар сахарыг ийнхүү нэрлэх болов?

-Таргалуулна

-Таргалснаас:  Чихрийн шижин, олон байрлалын хорт хавдар: умай, бөөр, бүдүүн, шулуун гэдэс, түрүү булчирхай, хөхний

-Цусанд сахар ихэссэнээс: Чихрийн шижин, мөн л олон байрлалын хорт хавдар:  хөх, түрүү булчирхай, нойр булчирхай, бүдүүн, шулуун гэдэс, өндгөвчийн

-Мөөгөнцрийн өвчин

-Кальц, магни, натри, кали, хром дутна

-Амьдралыг богиносгоно

-Үе мөч өвдөх, тулайтах өвчин хүрэх

-Нөхөн үржихүйн эрхтэнд муу нөлөөтэй. Эр бэлгийн эсийн чанар муудаж эрүүл бус үр тогтох, цаашилбал эрүүл бус хүүхэд төрөх

-Тамхины адил хортой

-Элэг өөхлөж үйл ажиллагааны алдагдалд орно

-Харшил, гуурсан хоолойн багтраа, толгой таллаж өвдөх

-Цөс чулуужих

-Нүдний болор цайх  Яс сийрэгжих

6.Монгол хүн амын дундах илүүдэл  жин таргалалтын байдал

7.Хүүхдэд ямар хортой вэ?

-Шүд цоорох, буйлны үрэвсэл

-Оюун ухаан хомсдох, сурлага муудах, хэт сэрэмтгий, эпилепси болох,

-Кальц дутах, үүнээс болж Д амин дэмийн дутал, яс сийрэгжихэд хүрэх

-Хоолонд дургүй болж тэжээлийн бодисын дуталд хүрэх

-Сахар чихэрт донтох

-Өвчин, гадны тааламжгүй орчинд биеийн эсэргүүцэх дархлаа муутгах

-Хэт хөдөлгөөтэй болох, анхаарал муудах эмгэгт хүрэх

-Өсөлтийн гормон үүсэлт муудсанаас хүүхдийн өсөлт муудах

-Хүнсний харшилд өртөх

8.Сахар чихэр ихтэй ямар бүтээгдэхүүнүүд байдаг вэ?

-Элдэв төрлийн цаастай чихэр 65-85% сахартай

-Чихэрлэг гурилан бүтээгдэхүүнүүд  10-с дээш % сахартай

-Жимсний чанамал 100 гаруй %, 2 халбага идэхэд хоногийн сахарын хэмжээ

-Жимсний чихэрлэг шүүс  1 саванд 32-36 г сахартай

-Хийжүүлсэн ундаа 1 банк-д 4-18 ширхэг ёотон

-Шпагетти соус 125 г-д 8 г сахартай

-Кетчуп 50% сахартай

-Хатаасан жимс 5-6 ширхэг 32 орчим г сахартай

-Бялуу жижиг хэрчим 25-30 г сахартай

-Шоколад 1 хавтгай 42 н нь 12.5 г сахартай

-Мөхөөлдөс 120 г нь 17.5 г сахартай

-Хатуу чихэр 1 ширхэг 25-100 г сахартай

-Бохь 1 ш 2.5 г сахартай

-Жигнэмэг 1 хэрчим 25 г орчим сахартай

Ихэнх бүтээгдэхүүний шошго дээр сахартай л гэж бичихээс хэмжээг нь бичдэггүй.

9.Чихэр, чихэртэй бүтээгдэхүүний хэрэглээг яаж багасгах вэ?

-Аажмаар багасгах

-Цэвэр байгалийн бүтээгдэхүүн хэрэглэдэг болтлоо багасга

-Өдөрт хэрэглэх сахараа хэмжиж  аваад түүнээ хэрэглэ

-Дүрэм мөрд 7 хоногийн, эсвэл сарын 1 өдрийг сонгон хэрэглэх, хоолны дараа амттан идэхгүй, амттан байнга хэрглэдэг бол оронд нь жимс иднэ, зайрмагийг сарын тэдний өдөр иднэ зайрмаг болон чихэрлэг амттан хэзээ ч худалдан авахгүй гэх мэт

-